Test maturalny z historii sztuki nr 5
Relief Lenormant. Fragment d'un bas-relief reprsentant une trire athnienne avec 9 rameurs. Deux autres fragments existent de ce relief au Muse national et dans les apothques. Selon la reconstruction de L. Beschi, la composition originale reprsentait une grande trire avec ses 25 rameurs, le navigateur et le commandant. Un jeune homme droite reprsente probablement le hros Paralos, inventeur de la navigation. Vers 410-400 a. C. 
Test maturalny z historii sztuki nr. 5
Poniżej znajdziesz dokładnie wyjaśnione odpowiedzi na pytania oraz poznasz szerszy kontekst historyczny. Warto utrwalić sobie wiedzę o tym jak wyglądała sztuka starożytności, nawet jeśli cały test poszedł ci bez problemu.
Zobacz może zainteresuje Cię taki artykuł:
Łuka Tytusa – wspaniały zabytek sztuki starożytnej
Test maturalny z historii sztuki nr. 5 – pytanie nr. 1 – Woźnica z Delf
Rzeźba przedstawia młodego mężczyznę odzianego w szatę (xystis), stojącego na wozie ze zrekonstruowanymi lejcami w dłoni.
Większość elementów znaleziono w świątyni Apollina w Delfach w czasie wykopalisk archeologicznych w 1896 roku, a sam posąg datuje się na wczesny okres klasyczny, okolice drugiej połowy V wieku p.n.e
Posąg ten jest częścią większego układu rzeźbiarskiego. Jednak wiele fragmentów nie przetrwało do dnia dzisiejszego. Mimo to możemy być pewni to, że pierwotnie towarzyszył mu powóz zaprzężony w cztery konie. Autor tego pomnika prawdopodobnie był przedstawiony jako pieszy hoplita obok wozu.
Pytanie brzmi w jakiej technice powstała dana rzeźba. Do wyboru mamy:
- odlew z brązu
- inkrustacja
- trybowanie
- enkaustyka
Jeśli rozłożymy sobie wszystko po kolei, to możemy wykluczyć inkrustację i enkaustykę.
Inkrustacja
To metoda zdobienia obiektu cennymi materiałami, takimi jak: kość słoniowa, masa perłowa, kamienie szlachetne czy złoto. Na danym posągu nie ma żadnego z tych elementów.
Enkaustyka
to technika malarska, polegająca na stosowaniu farb w spoiwie z wosku pszczelego, czasem z dodatkiem olejów schnących dla zwiększenia płynności farby.
Żadna z tych technik nie dotyczy rzeźby. Jeśli się zastanowimy, to jedyne co warto rozważyć to trybowanie i odlew z brązu.
Trybowanie (repusowanie)
Trybowanie to wybijanie na zimno wgłębień w blasze od strony rewersu. W efekcie powstaje wklęsły relief, który jest wykańczany także od drugiej, wypukłej strony. Jeśli przyjrzymy się rzeźbie, to zobaczymy, że jest ona raczej pełna i masywna w srodku, więc nie pasuje nam do danej techniki.
Ostania technika, która nam pozostała to ODLEW Z BRĄZU i jest to poprawna odpowiedź
Test maturalny z historii sztuki – pytanie nr. 2 – moschoforos
W drugim pytaniu pojawiają się cztery zdjęcia rzeźb starożytnych:
Na pierwszym z nich przedstawia Woźnicę z Delf opisanego w tekście z poprzedniego pytania.
Druga to Kuros z asklepiejonu na Paros.
(pełen opis kurosa znajdziesz w odpowiedzi do pytania nr. 3)
moschoforos też jest przedstawieniem kurosa, jednak nieco późniejszym – z okolic VI wieku p.n.e. Sztuka starożytności w tym momencie zacznie się rozwijać w nieco szybszym tempie.
poprawną odpowiedzią jest zdjęcie:
moschoforos, czyli co?
Był to sposób przedstawienia mężczyzny z cielęciem na ramionach. Początki takich rzeźb sięgają starożytnej Grecji, już od czasów archaicznych (VIII wiek p.n.e. do V wieku p.n.e.).
Moschoforos jest też pierwowzorem dla późniejszych przedstawień Jezusa w formie „Dobrego Pasterza”.
Dobry Pasterz jest jednym z najstarszych form jego wizerunku. Podobnie jak moschoforos, ukazywany był jako młodzieniec bez brody z owcą na ramionach.
KURS RYSUNKU = DOMIN
Test maturalny z historii sztuki – pytanie nr. 3 – KUROS
Kurosi byli charakterystycznym typem przedstawienia dla drobnej i monumentalnej sztuki greckiej okresu archaicznego (około 640-430 p.n.e.). Podobnie dla wszystkich tego typu przedstawień najważniejszymi cechami wspólnymi były:
- postacią jest nagi młody mężczyzna
- zagadkowy uśmiech („archaiczny uśmiech”)
- z rękami zawsze opuszczonymi wzdłuż ciała
- dłonie zwinięte w pięści
- twarze bezosobowe, o ponadczasowej młodości
- statyczna forma
Test maturalny z historii sztuki – pytanie nr. 4 – KARIATYDA
Na powyższym obrazku łatwo zauważyć jak duży wpływ miała sztuka starożytności na architektów kolejnych epok. Jest to przykład zastosowania kariatyd w XIX-wiecznej architekturze europejskiej w mieście Utrecht.
Trzecie zadanie to podanie definicji Kariatydy. Do wyboru są:
- najstarszy typ greckiego posągu kobiecego. Ukazuje on stojącą dziewczynę w długich szatach, często z owocem, kwiatem lub ptakiem w ręku; Jest też żeńskim odpowiednik kurosa
- motyw dekoracyjny w malarstwie albo podpora architektoniczna w rzeźbie, przedstawiająca postać kobiety lub dziewczyny niosącej na głowie lub ramionach kosz
- podpora architektoniczna w kształcie postaci kobiecej, dźwigającej na głowie (podtrzymującej) element architektoniczny budowli
- ozdoba w formie głowy lub popiersia zwierzęcego (niekiedy fantastycznego) bądź (rzadziej) ludzkiego
W pierwszej odpowiedzi chodzi oczywiście o Korę.
KORA ~ żeński odpowiednik kurosa
Najstarszy typ greckiego posągu kobiecego. Przedstawia on dziewczynę w długich szatach, często z owocem, kwiatem lub ptakiem w ręku
Kuros wspomniany został już wcześniej w pytaniu nr. 2.
Do drugiej definicji słowem kluczowym jest Kanefora – jest to postać wzorowana na uczestniczkach procesji kultowych. Nosiły one na głowach kosze, a w nich dary ofiarne lub sakralne przedmioty.
Trzecia opcja jest oczywiście poprawna. Najbardziej znane kariatydy, to te, które podtrzymują południowy portyk Erechtejonu z północnego krańca ateńskiego Akropolu. Najczęściej występują w porządku jońskim.
Ozdoba o której mowa w ostatniej odpowiedzi to Protoma. Często tego typu dekoracje stanowiły głowice kolumn.
