Piramida społeczeństwa, struktura płci i wieku, społeczeństwo starzejące się. Na pewno słyszeliście na lekcjach nie raz te określenia, ale czy wiecie co oznaczają?
Aby mogła powstać piramida społeczeństwa należy najpierw zebrać dane na temat struktury płci i wieku danego społeczeństwa. Piramida to bowiem nic innego niż graficzne przedstawienie udziału poszczególnych grup wiekowych w populacji.
Struktura płci i wieku to ważny wskaźnik, który pozwala określić nam z jakim typem społeczeństwa mamy do czynienia. Tworzy się go poprzez zestawienie liczebności danej grupy społecznej wobec ogółu ludności. Otrzymujemy wtedy odpowiedź nie tylko na pytanie czy nasze społeczeństwo się starzeje, ale także :
* jaki jest udział kobiet w społeczeństwie (współczynnik feminizacji)
*jaki jest udział mężczyzn w społeczeństwie (współczynnik maskulinizacji)
Wspomniane wyżej czynniki można wyrazić za pomocą mapy:
Udział płci w społeczeństwie to nie jedyna ważna informacja, którą możemy znaleźć na piramidach. Z punktu widzenia ekonomii istotne jest również to czy społeczeństwo jest młode, albo czy raczej starzeje się.
Społeczeństwo młode (progresywne) – liczba urodzeń stale zwiększa się, a najstarsze grupy wiekowe nie są zbyt liczne. Piramida wiekowa wygląda wtedy jak trójkąt z szeroką podstawą
Społeczeństwo starzejące się (regresywne) – poziom urodzeń nie jest duży, a długość życia jest znaczna. Wiele osób w najstarszych grupach wiekowych. Piramida ma podciętą podstawę i jest szeroka w środkowej części.
Wyż i niż demograficzny - co to takiego?
Ważnymi terminami w kontekście struktury płci i wieku są także wyż demograficzny oraz niż demograficzny
Wyż demograficzny to sytuacja, kiedy społeczeństwo decyduje się na potomstwo. Często ma to związek z ustaniem jakiejś przyczyny, która miała wymiar krajowy np. zakończenie wojny lub kryzysu gospodarczego. Na piramidzie społeczeństwa taki wyż jest zauważalny jako wybrzuszenie.
Niż demograficzny to natomiast spadek liczby urodzeń w danym okresie, najczęściej spowodowany krajowym kryzysem takim jak wojna, epidemia. Na piramidzie społeczeństwa jest zauważalny jako wrąb.
Wiedziałem, że demografia społeczeństwa to pewniak na maturze z geografii. Pojawiają się niemal na każdym egzaminie dojrzałości. Warto dokładnie zapoznać się z tymi zagadnieniami, aby uniknąć przykrych niespodzianek!