Fotosynteza
Fotosynteza – prawdziwy cud wśród natury. Dzięki niej na naszej planecie istnieje życie. Dzięki temu artykułowi o fotosyntezie lepiej zrozumiesz istotę sprawy. Wiedz kluczowa do matury i nie tylko!
Fotosynteza – wprowadzenie
Fotosynteza zachodzi w dwóch etapach:
- faza jasna
- faza ciemna
Faza jasna i faza ciemna nie oznaczają tego, że jedna odbywa się w dzień a druga w nocy. Wręcz przeciwnie! Obie zachodzą w tym samym momencie, jednak do fazy jasnej potrzebne jest światło.
Ciekawostka💊
Prawdopodobnie pierwszymi organizmami wykorzystującymi proces fotosyntezy były sinice i bakterie!
Faza jasna w fotosyntezie ◌
W tej fazie światło jest absorbowane w PS2. Jego energia zamienia się w wiązania chemiczne, pod jej wpływem białka (cyt. b oraz cyt. f) wychwytują elektrony powstałe z hydrolizy wody i przemieszczają się, przekazując elektrony do PS1. W PS1 elektrony dołączają się do NADP+ z 2 protonami(wodoru) tworząc NADPH + H+.
W wewnętrznej stronie gramm tworzy się gradient protonowy (powstały w wyniku hydrolizy wody). Rozładowanie gradientu protonowego zachodzi poprzez białko CF0, CF1 (w nim jest kanalik umożliwiający przejście tych protonów na drugą stronę błony). Protony „wystrzeliwują” z ogromną szybkością, co dostarcza energię do syntezy ATP.
Jest to reakcja niecykliczna, ponieważ elektrony przechodzą z jednego układu do drugiego.
Substraty:
- światło, które jest absorbowane
- woda, która ulega hydrolizie => protony (H+)
Produkty:
- tlen (powstaje podczas hydrolizy wody) ½O₂ ↑
- NADPH + H+
- ATP
Fotosynteza – faza ciemna ●
CYKL CALVINA (Cykl Calvina – Bensona, Cykl C₃ lub po prostu faza ciemna 😉 )
W tej fazie fotosyntezy powstają związki organiczne które są substratami do innych związków, które potrzebuje roślina.
1 obieg => 3CO₂ => 3RuDP => 3C₆ => 6C₃ (PGA) [tyle powstaje cząsteczek ilościowo z jednego obiegu]
- Karboksylacja (przyłączenie się CO₂)
2. Redukcja
3. Regeneracja
Podczas tego procesu, roślina zużywa sporo energii, i musi „zregenerować swoje RuDP”, dlatego jej „czysty zysk” to tylko 1 cząsteczka C₃ PGAL zamiast 6 cząsteczek.
C₃ PGAL to taki fundament, „baza do wszystkich organicznych związków”
Faza jasna i faza ciemna mogą zachodzić w tym samym momencie!!!
Substraty
- CO₂ (pozyskiwany z powietrza np. przez aparaty szparkowe)
Produkty
- NADP
- ADP + Pi
- 1 cząsteczka Heksozy (cukier C₆)
Ciekawostka💊
Niektóre rośliny potrafią zwiększać fizjologiczną wydajność fotosyntezy!