Pisemna matura z języka polskiego, dla niektórych jest strachem — bo co jak nie podpasuje ci temat rozprawki? Nie stresuj się już tak, bo tutaj poznasz jednaście porad, jak zdać część pisemną.
Te porady, które tutaj znajdziesz, bardzo mi pomogły. Więc stwierdziłam, że podzielę się nimi z tobą.
Najstraszniejsza jest zawsze chwila przed początkiem. Potem może być już tylko lepiej.
Stephen King
Matura z języka polskiego – poznaj 11 porad.
1. Bez planu nauki – może to się źle skończyć.
Nie każdy to wie, ale bez planu traci się czas. Matura z języka polskiego jest jednym z tych przedmiotów, który potrzebuje harmonogramu.
Mój pierwszy krok, który zrobiłam przed rozpoczęciem nauki, był dość istotny. Już 1 września siadłam przed czystą kartką papieru i rozpisałam to, co w danym tygodniu miałam omawiać. Tobie też to polecam.
Kiedy samodzielnie opracowałam swój plan, czułam się pewniej. Pamiętam moje zdziwienie, gdy okazało się, że mój harmonogram jest dobry. Cieszyłam się, kiedy uświadomiłam sobie, że nie tracę czasu. Na szukanie rzeczy, które miałam robić danego dnia.
Dzięki mojemu planu nauki widziałam swoje postępy. Powiem ci, że byłam z siebie tak strasznie dumna. Nawet nie wiem jak to opisać.
Polecam ci rozporządzić taki plan, jest to dobra opcja. Dzięki mu nie stracisz tyle czasu co ja przez pierwsze dwa lata liceum.
2. Czytaj swoje własnoręcznie zrobione notatki.
Sama osobiście w ciągu pisania notatek na lekcjach dopisywałam coś. Co było moim zdaniem ważne — to co powiedziała nauczycielka, ale nie kazała tego zanotować.
Pamiętaj, aby notować to co twoim zdaniem jest ważne. Czyli zapisuj to co może ci się przydać.
Jeśli twój nauczyciel za szybko dyktuje, polecam ci pisać na brudno w szkole. W domu, żeby powtórzyć materiał możesz zrobić notatki z lekcji. Wiesz taka szybka powtórka, a dzięki temu będziesz mieć ładne notatki. A co najważniejsze będą one czytelne.
3. Twórz mapy myśli z obowiązkowych lektur.
Pewnie wiesz jakie lektury są obowiązkowe. Na dole wypisałam je tak na szelki wypadek. Stwierdziłam, że jak zobaczysz, ile ich jest. To może bardziej cię przekonam do dwóch pierwszy podpunktów.
Pamiętaj o tym, że jeśli ułożysz sobie dobry harmonogram. Tworzenie mapy myśli będzie dla ciebie przyjemnością. Dlaczego mapa myśli jest aż tak ważna? Już ci mówię, ale będzie to na moim przykładzie.
Matura z języka polskiego musi zawierać w sobie lektury obowiązkowe, czyli z tak zwaną “gwiazdką“. A są nimi:
Lektury obowiązkowe:
- Bogurodzica;
- Jan Kochanowski – wybrane:
- Fraszki;
- Pieśni;
- Treny;
- Psalm;
- Ignacy Krasicki – wybrane bajki;
- Adam Mickiewicz – 3 lektury:
- Dziady cz. II;
- Dziady cz. III;
- Pan Tadeusz;
- Aleksander Fredro – Zemsta;
- Bolesław Prus – Lalka;
- Henryk Sienkiewicz – 3 lektury:
- Potop;
- Quo Vadis;
- Krzyżacy;
- Stanisław Wyspiański – Wesele;
- Witold Gombrowicz – Ferdydurke;
- Bruno Schulz – Sklepy Cynamonowe.
Wiem, że pewnie znasz listę obowiązkowych lektur, ale tak na szelki wypadek wolałam ci ją przypomnieć.
Może jest to dziwne, ale kiedy coś zrobiłam samodzielnie, mój mózg szybciej to zapamiętał.
Nie wiem jak ty, ale ja jestem wzrokowcem. Więc dla mnie tworzenie map myśli było po prostu wspaniałym rozwiązaniem. Informacje, które w niej się znalazły o wiele szybciej zapadły mi w pamięci.
[SPÓJRZ NA PRZYKŁADOWE MAPY MYŚLI]
Moja mapa myśli z lektur zawsze zawierała ważne informacje, czyli:
- Czas i miejsce akcji;
- Kompozycja;
- Tematyka;
- Bohaterowie;
- Najważniejsze problemy;
- Krótkie streszczenie.
A twoja mapa myśli co musi zawierać, by była twoim zdaniem dobra?
4. Czytaj dodatkową literaturę.
Jest to dziwne. Nigdy nie sądziłam, że będę czytać dodatkową lekturę, którą omawiałam w szkole. Na dole znajdziesz teksty kultury, które mi ułatwiły maturę.
Nie sądź od razu, że je wszystkie przeczytałam. Z tych 15 teksów kultury, które ci podałam niżej, przeczytałam w sumie 5. (Będą one wyróżnione)
Pozostałe 10 znałam dobrze z opracowań. Były one dobre, bo słuchałam uważnie na lekcji. Przeglądałam różne źródła (wiarygodne) i tworzyłam sama notatki. Czytałam wszystkie opracowania, które stanęły na mojej drodze.
Teksty kultury, które warto znać:
- Mitologia;
- Sofokles – Król Edyp;
- William Shakespeare – Romeo i Julia;
- William Shakespeare – Makbet;
- Ignacy Krasicki – Hymn do miłości ojczyzny;
- Adam Mickiewicz – Dziady cz. IV;
- Juliusz Słowacki – Kordian;
- Fiodor Dostojewski – Zbrodnia i Kara;
- Stefan Żeromski – Ludzie bezdomni;
- Zofia Nałkowska – Granica;
- Zofia Nałkowska – Medaliony;
- Tadeusz Borowski – U nas w Auschwitzu;
- Tadeusz Borowski – Proszę państwa do gazu;
- Sławomir Mrożek – Tango;
- Albert Camus – Dżuma.
Tak wiem, że ta lista wygląda strasznie. Jest tych tekstów kultury za dużo, ale uwierzcie mi. Matura z języka polskiego dzięki znajomości dodatkowo tych lektur stała się dla mnie prostsza.
Pamiętaj również o tym, że możesz odnieść się do Biblii.
Oczywiście w rozprawce można użyć książek, których się nie omawia w szkole. Ja na przykład w rozprawkach, które pisałam na lekcji, zazwyczaj musiałam użyć książkę, którą ostatnio czytałam.
Jak to powiedziała mi kiedyś nauczycielka “ważne jest to, żeby podany argument odnosił się do tematu“.
Np. jeśli mamy temat związany z miłością bądź ze śmiercią głównego bohatera, możemy użyć “Zanim się Pojawiłeś — Jojo Moyes“.
Tylko pamiętaj o tym, by odnieść się do tematu.
Jak będziesz już po rozprawce, napisz w komentarzu, jakich użyłeś tekstów kultury.
5. Znajdź swojego ulubionego pisarza.
Czytając tytuł tego podpunktu, pewnie sobie już pomyślałeś – “Po co mi to?”. Jeśli nawet o tym nie pomyślałeś to i tak udzielę ci odpowiedź na to pytanie.
Powiem ci, że na każdej rozprawce czułam się o wiele pewniej. Kiedy przedstawiałam argument z powieści swojego ulubionego autora.
Mam teraz pytanie do ciebie. Masz ulubionego autora? Pewnie masz. Czy na rozprawkach nie czujesz się lepiej, kiedy używasz jego powieści? Może nawet ta książka jest twoją ulubioną.
Osobiście uważam, że jeśli podany przez ciebie argument jest dobry. To możesz użyć powieści, która jest twoją ulubioną. (Więcej o tym było w podpunkcie wyżej.)
W swoim życiu przeczytałam już wiele książek. Zaczęłam od horrorów, a skończyłam na romansach. Przyznam ci się osobiście, że mam duże wymagania co do twórczości pisarzy.
Zaczynając od lektur szkolnych “zaprzyjaźniłam” się tylko z jednym autorem. Jak sądzisz, kto nim jest?
Bo czyż pod stołem, który nas dzieli, nie trzymamy się wszyscy tajnie za ręce?
Bruno Schulz
Tak jest nim Bruno Schulz. Uwielbiam tego autora. Styl, jakim pisze, przemawia do mnie najbardziej. Oczywiście, jeśli mówimy o lekturach szkolnych.
Jeśli chodzi o powieści, które czytałam dla siebie samej. To moim ukochanym autorem jest nie kto inny jak Stephen King.
To, co pisarz zawiera w swoich dziełach, jest dla mnie odprężeniem. Z lekką nutą grozy, ale to właśnie lubię w tym autorze. Nie spodziewałam się, że tak bardzo pokocham twórczość jakiegokolwiek autora.
Chciałabym podzielić się z tobą moim ulubionym cytatem.
Czasem człowiek sądzi, że ujrzał już dno ludzkiej głupoty, ale spotyka kogoś, dzięki komu dowiaduje się, że ta studnia jednak nie ma dna.
Stephen King
A kto jest twoim ulubionym pisarzem?
6. Matura z języka polskiego – zaprzyjaźnij się z epokami.
Cieszę się z tego, że zapoznałam się z epokami literackimi.
Epoki Literackie:
- Antyk — Starożytność;
- Średniowiecze;
- Renesans;
- Barok;
- Oświecenie;
- Romantyzm;
- Pozytywizm;
- Młoda Polska;
- Dwudziestolecie Międzywojenne;
- Wojna i okupacja;
- Współczesność.
[KLIKNIJ TUTAJ BY PRZECZYTAĆ O DANEJ EPOCE]
O tym kanale, więcej będzie napisane na dole. Jednak stwierdziłam, że wstawię tutaj link do epok literackich. Po to, by oszczędzić ci czasu na szukanie.
7. Powtarzaj motywy literackie.
Matura z języka polskiego nie istnieje bez motywów. Motywy są używane na maturze pisemnej polskiego, jaki i na maturze ustnej polskiego.
Pamiętam, jaka byłam zadowolona, kiedy uświadomiłam sobie, że w jednej książce jest tak wiele motywów. Cieszyłam się, że po przeczytaniu jednej książki mogłam odnieść się do tak wielu tematów.
Jest wiele dziedzin, w których możemy szukać inspiracji dotyczące motywów. Jednym z nich jest historia sztuki.
[KLIKNIJ TUTAJ BY POZNAĆ POPULARNE MOTYWY LITERACKIE]
8. Ściągnij pomocne aplikacje.
Posiadasz telefon? Głupie pytanie. Jestem pewna, że właśnie teraz na nim czytasz ten wpis.
Czy zdawałeś sobie sprawę, z tego ile schodzi czasu na używaniu go? Co najczęściej robisz, kiedy go używasz? Skoro i to telefon jest z nami zawsze i wszędzie.
Więc dlaczego nie możemy zastosować go do nauki? Może dlatego, że nie wiesz jaka aplikacja jest dobra? Skoro dla tego nie używasz telefonu, do nauki to już to zmieniam.
Pochwalę ci się, że odkryłam te o to aplikacje. Powiem ci, że każda z nich na swój sposób ułatwiła mi naukę. Więc tak, polecam ci te aplikacje.
Matura z języka polskiego dzięki tym aplikacją staje się prostsza.
- School Planner
- Lekturowo
Jeśli znasz jeszcze jakieś pomocne aplikacje. Napisz na dole w komentarzu, by podzielić się z innymi.
A może teraz chwila przerwy dla szarych komórek?
Jeśli chcesz dać chwilę odpoczynku swojemu mózgowi, to serdecznie zachęcam cię na obejrzenie tych świetnych prac.
Naprawdę te prace, są świetne. Mówi ci to perfekcjonistka.
9. Używaj innych źródeł nauki.
Nie mogę sobie wyobrazić jak ktoś może się przygotowywać do matury nie szukając innych źródeł nauki.
Nie każdemu wystarczy to, co usłyszy na lekcji. Zależy to w głównym stopniu od zaangażowania nauczyciela. Nie możemy też zapomnieć o tym, jak zachowuję twoja klasa na lekcji.
Kanały na YouTube, które zachęcają do nauki:
Szczerze mówiąc, te kanały bardzo mocno mi pomogły. Cieszę się, że one powstały. W tych filmach są zawarte ważne informacje. Matura z języka polskiego dzięki tym kanałom stała się dla mnie prostsza. Więc skoro zdajesz w tym roku maturę, te kanały ułatwią ci przygotowania.
Są one również przydatne do szybkiego powtórzenia. Sama używałam ich do przygotowania się do sprawdzianu z danej lektury. Pochwalę ci się, że oglądałam te filmy w drodze do szkoły. Wiesz taka szybka powtórka przed lekcją.
Wiedza z wami –
Lekturek.pl –
Książki, które pomogły mi zdać część pisemną:
- Teraz matura. Tuż przed egzaminem. Język polski
- Teraz matura. Język polski PAKIET Vademecum. Poziom podstawowy
- Teraz matura. Język polski PAKIET Vademecum. Poziom rozszerzony.
Pamiętam, jaka byłam szczęśliwa po zakupie “Tuż przed egzaminem“. W tej książce jest wszystko to, co jest potrzebne do pisania rozprawki. Są w niej ważne informacje dotyczące lektur z gwiazdką. Również znajdują się w niej wskazówki dla zdającego oraz przykłady rozwiązania zadań maturalnych.
Kiedy pytałam się znajomych, którzy pisali maturę, każdy polecał Vademecum z Teraz matura. Stwierdziłam, dobra kupię. Zakup tej książki przyniósł mi tyle dobrych ocen za aktywność. Codziennie po zakończeniu lekcji pytałam się nauczycielki co jutro będziemy omawiać. Dzięki temu za pomocą Vademecum mogłam przygotować się do następnej lekcji.
Matura z języka polskiego, koleje wpisy warte przeczytania:
Strony internetowe:
10. Matura z języka polskiego – przerób poprzednie arkusze maturalne.
Najlepszych ludzi uformowało naprawianie własnych błędów.
William Szekspir
Wiem, że jest to zbyt oczywiste, ale nie każdy o tym pamięta. Matura z języka polskiego pójdzie dobrze, kiedy przerobisz ubiegłe matury. Będziesz czuć się pewniej. Nic cię nie zaskoczy. Będziesz wiedzieć, co się znajduje w maturze.
Nie musisz oczywiście przerabiać wszystkich maturalnych arkuszy. Kiedy ja się przygotowywałam do matury, przejrzałam wszystkie tematy rozprawek. Było ich dużo, ale czułam się pewniej.
Co do zadań, które są w części zamkniętej, szczerze mówiąc, przerobiłam tylko 4 całe arkusze maturalne.
Doskonale wiedziałam, że za test jest tylko 20 punktów. Więc stwierdziłam, że bardziej przyłożę się do wypracowania.
Do czego również zachęcam i ciebie. Pamiętaj, że matura z języka polskiego, nie będzie zdana bez napisanej rozprawki. Nawet jeśli, miałbyś max z zadań zamkniętych.
11. Nie bój się zadawać pytań na lekcji.
Czy miałeś tak, że czasem bałeś się odezwać na lekcji? Większość z nas tak ma. Nawet jeśli to pytanie dotyczy wyjaśnienia.
W moim przypadku to na początku bałam się, że nauczycielka pomyśli, że nie rozumiem podstawowych rzeczy. Po niecałym miesiącu zaczęło mnie to denerwować. Nie wiedziałam, o czym mówi moja nauczyciela. Stwierdziłam, że skoro mam zdać maturę, muszę znać odpowiedzi na dręczące mnie pytania.
Zaczęłam więc odzywać się na lekcji i zadawać pytania.
Więc nie bój się zadawać pytania nauczycielom. Uwierz mi, ale jest to dobra rzecz i oszczędzisz sobie czas. Nie będziesz musiał siedzieć np. pół godziny w Internecie i szukać odpowiedzi. Więc zadawaj pytania na lekcji, bo od razu otrzymasz odpowiedź.